dawny dworzec pkp z drewnianymi wierzyczkami 1928 1935 narodowe archiwum cyfrowe

Linia 213 kolejowa przez Władysławowo

historia linii kolejowej prowadzącej na hel.

Linia kolejowa 213 Reda–Hel to jedna z najbardziej malowniczych i charakterystycznych linii kolejowych w Polsce. Jej historia sięga końca XIX wieku i jest ściśle związana z rozwojem Półwyspu Helskiego, zarówno pod względem strategicznym, jak i turystycznym. Oto krótka historia tej linii:

Linia kolejowa 213: Kluczowy szlak na Półwyspie Helskim

zdjęcia

Zdjęcia pochodzą z archiwów Państwowych mapa dawnego Władysławowa i nie istniejący dworzec Wielka wieś był na parkingu na przeciwko gokartów

1. Początki i budowa (1887–1922)

  • 1887 r. – Uruchomiono pierwszy odcinek z Redy do Pucka jako część szerszego planu rozwoju sieci kolejowej w Prusach. Linia miała znaczenie zarówno gospodarcze, jak i militarne.
  • 1903 r. – Rozszerzono linię do Swarzewa.
  • 1922 r. – Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę, kontynuowano rozbudowę kolei w regionie, podnosząc jej znaczenie strategiczne – szczególnie dla dostępu do Morza Bałtyckiego.

2. Rozszerzenie na Półwysep Helski (1922–1931)

  • 1922–1928 r. – Zbudowano odcinek ze Swarzewa do Władysławowa, a następnie do Helu. Odcinek Swarzewo–Hel został oddany do użytku w 1928 r., a cała linia była gotowa w 1931 r.
  • Linia była jednotorowa i niezelektryfikowana, ale kluczowa dla ruchu wojskowego oraz turystyki (zwłaszcza w sezonie letnim).

3. II wojna światowa i okres powojenny

  • Podczas wojny linia była wykorzystywana przez Niemców m.in. do zaopatrywania garnizonu wojskowego w Helu.
  • Po wojnie linia została odbudowana i ponownie oddana do użytku – zyskiwała znaczenie zwłaszcza w sezonie wakacyjnym.

4. Czasy PRL

  • W PRL linia obsługiwała liczne pociągi sezonowe z całej Polski, dowożące turystów na Półwysep Helski.
  • W latach 70. i 80. znacznie zwiększono przewozy pasażerskie – zwłaszcza pociągami pośpiesznymi i pospiesznymi wakacyjnymi.

5. Modernizacja i współczesność

  • 2005 r. – Rozpoczęto stopniową modernizację linii – poprawiono stan torowiska i wprowadzono nowe pociągi.
  • 2006–2010 r. – Zmieniono nawierzchnię torów i zmodernizowano część przystanków.
  • 2022–2023 r. – Przeprowadzono kolejne prace modernizacyjne, w tym odnowę peronów i infrastrukturę przystankową.
  • Obecnie – Linia kolejowa nr 213 funkcjonuje jako sezonowa i regionalna linia obsługiwana głównie przez Polregio oraz PKP Intercity w sezonie letnim. Obsługuje zarówno pociągi regionalne, jak i pośpieszne, a w szczycie sezonu bywa mocno obciążona ruchem turystycznym.

📍 Ciekawostki:

  • Linia kolejowa 213 przecina Mierzeję Helską, co czyni ją jedną z najbardziej unikatowych tras kolejowych w Polsce – z torami biegnącymi dosłownie przez środek wąskiego pasa lądu otoczonego wodą.
  • Wzdłuż linii znajdują się popularne miejscowości wypoczynkowe: Władysławowo, Chałupy, Kuźnica, Jastarnia, Jurata i Hel.
  • W sezonie letnim często kursują specjalne pociągi dalekobieżne, np. z Krakowa, Katowic, Warszawy czy Wrocławia – bezpośrednio na Hel.

We Władysławowie istniały bocznice kolejowe, które odegrały kluczową rolę w rozwoju infrastruktury portowej i przemysłowej miasta. Oto szczegółowe informacje na ich temat:​

Bocznica kolejowa do portu rybackiego

  • Budowa portu (1936–1938): W marcu 1936 roku rozpoczęto budowę portu rybackiego we Władysławowie, w ówczesnej miejscowości Wielka Wieś. Aby usprawnić transport materiałów budowlanych oraz późniejszą obsługę portu, doprowadzono bocznicę kolejową od stacji kolejowej w Wielkiej Wsi-Hallerowo (obecnie Władysławowo) bezpośrednio do terenu portu. Oficjalne otwarcie portu nastąpiło 3 maja 1938 roku. ​
  • Znaczenie bocznicy: Bocznica portowa składała się z dwóch torów i stanowiła odgałęzienie od linii kolejowej biegnącej z Wielkiej Wsi-Hallerowo w kierunku Półwyspu Helskiego. Umożliwiała sprawny transport ryb oraz produktów przetwórstwa rybnego do innych regionów kraju.

Przystanek kolejowy Władysławowo Port

  • Utworzenie przystanku (1965): W 1965 roku, w związku z rosnącym znaczeniem portu oraz potrzebą lepszej obsługi pasażerów i pracowników zakładów portowych, zbudowano i oddano do użytku przystanek kolejowy Władysławowo Port. ​szkuner.pl to jest 500 metrów przed już nie istniejącym przystankiem Wielka Wieś

Bocznica do Rybackiej Stoczni Remontowej

  • Lokalizacja i funkcja: Bocznica prowadziła do Rybackiej Stoczni Remontowej, umożliwiając transport taboru kolejowego niezbędnego do obsługi stoczni. Przebiegała przez przejazd kolejowy na ulicy Portowej.

Obecny stan bocznic

Obecnie większość bocznic kolejowych we Władysławowie jest nieczynna lub zlikwidowana. Pozostałości torów są widoczne w niektórych miejscach, jednak nie pełnią już funkcji transportowych.​

Bocznice kolejowe we Władysławowie odegrały istotną rolę w rozwoju miasta, wspierając działalność portu rybackiego oraz przemysłu stoczniowego. Choć dziś nie są już używane, stanowiły ważny element infrastruktury kolejowej regionu.

poniżej ciekawy film o powstawaniu linii kolejowej. który jest zamieszczony na YouTube

Wpadaj do nas to dobre miejsce wypadowe aby poznać dokładniej tę atrakcję półwyspu helskiego
z okien ośrodka Wczasowego Sargus widać jak pociągi wjeżdżają na półwysep Helski 🙂